KIJKEN NAAR JEZELF = EIGEN KRACHT
Alles wat in jezelf omgaat, kan je direct uiten in gedrag of woorden. Of je kan beslissen het gewoon te bekijken of waar te nemen. Mensen hebben het vermogen om afstand te nemen van zichzelf. Zie het als een pittige bergmars, zodra je tot stilstand komt, voel je de vermoeidheid ineens die je had opgebouwd.
Oprecht kijken naar jezelf en je gedragen naar de door jouw gekozen waarden en normen vormen de basis van flexibel gedrag. Het geeft innerlijke vrijheid leidend tot veerkracht. Je veerkracht neemt direct af naarmate het je minder goed lukt om oprecht te kijken naar jezelf. Dat is ook zo wanneer het niet meer lukt om te kiezen wat je nou echt belangrijk vindt.
Door op je gemak naar jezelf te kijken doorbreek je de vanzelfsprekendheid waarmee jouw gedragingen en jouw belevingen zich manifesteren. Zodra je jouw belevingen en jouw gedragingen echt wil zien ontstaan er nieuwe mogelijkheden. Je kan namelijk gaan kiezen voor een andere richting, zelf het roer in handen nemen.
Kijken naar jezelf houdt in dat je je losmaakt van wat er in je omgaat en in welk gedrag zich dat uit. Je neemt dan van buitenaf jouw belevingen en jouw gedragingen waar. Je ziet wat je normaal doet. Of met andere woorden, je ziet wat zich in jou naar buiten toe uitleeft. Hierbij kijk je naar jezelf zoals je naar een ander zou kunnen kijken.
Hoe zou het er voor mij uitzien als ik iemand anders zou zien die doet wat ik doe en die beleeft wat ik beleef?
Hoe zou ik reageren als ik iemand anders zie opgeven?
Hoe zouden mijn gedragingen, mijn gevoelens en mijn gedachten er uit kunnen zien voor een ander?
Spiegelen naar jezelf in plaats van de spiegel voorgeschoteld krijgen door een ander. Zodra het lukt om jezelf in die spiegel aan te kijken ontstaat er innerlijke rust en herkenning. Dat vergt eerlijkheid en moed.
Herken je de volgende gedachte: “ik kan ook helemaal niets of ik kan het niet meer”. Zo’n gedachte zal heel anders zal overkomen op een ander die daar emotioneel niet bij betrokken is. Iemand die zelf geen lading ervaart bij zo’n gedachte, zal gemakkelijker kunnen blijven inzien dat “ik kan helemaal niets of iets niet meer kunnen” ook maar gedachten zijn. Zo iemand zal vooral denken: “Wat heeft hij een negatief beeld van zichzelf”. Of: “Wat vervelend voor hem dat hij dat denkt over zichzelf”.
De meest krachtige hulp om te leren kijken naar jezelf is het contact met een ander. Een buddy of teamgenoot. Een ander kan in het algemeen gemakkelijker neutraal naar je kijken en je helpen tot een beeld van jezelf te komen. Iemand die opgaat in een emotie hoort bijvoorbeeld een ander tegen zich zeggen: “Is er iets met je? Je ziet er boos uit. Voel je je ook boos?” Of: “Je klinkt verdrietig”. Of: “Wat ben je toch aan het mokken?”
Het wordt moeilijker om je echt los te maken van jouw gedachten en jouw gevoelens op het moment dat deze meer emotioneel beladen worden. Je blijft er dan steviger in vastzitten. Jouw belevingen nemen je sterker in de greep. Een gedachte die zwaar beladen is voor je, kan je echt in de greep houden.
Iemand die bijvoorbeeld erg gedreven is in zijn werk, is zeer gevoelig voor een compliment over zijn werk. De lading die deze waardering voor zijn werk heeft, houdt hem in de greep. Het is de gedachte die hem dan in de greep heeft. De persoon zit dan vast in zijn eigen sterk beladen gedachte.
Sterk beladen gedachten en gevoelens laten weinig of geen ruimte voor andere gedachten en gevoelens. Het is net als wanneer je tegen jezelf zegt: ‘denk niet aan de afstand die er nog voor mij ligt!’ Het resultaat is doorgaans dat je er juist wel aan denkt. Je zit dan teveel in wat er in je omgaat, om nog tot nieuwe gedachten en gevoelens te kunnen komen. Steeds weer word je teruggetrokken naar de sterk beladen beleving.
Voor iemand die het nog niet lukt om afstand te nemen van een sterk beladen gedachte kan het voorstel om daar afstand van te nemen overkomen als een ontkenning van de inhoud van die beladen gedachte. Dit is echter niet het geval. Of iets waar is of niet, of iets goed is of slecht, komt namelijk niet ter discussie te staan door er gewoon naar te durven kijken. Het enige wat je doet, is jezelf losmaken uit de greep van die gedachte.
Iemand die veel schaamte voelt over zijn prestaties, zal misschien bepaalde signalen in zijn lichaam gaan vermijden. En als hij ondanks zijn schaamte deze uitdagingen niet vermijdt, zullen de schaamte en andere gedachten en gevoelens gaan domineren. Daardoor zal hij ook nog eens weinig plezier kunnen beleven aan zijn uiteindelijke deelname aan zo’n uitdaging.
Deze schaamte breng je alleen tot een positieve ontwikkeling door deze van een afstand te benaderen, te kijken naar jezelf, de spiegel voor te houden, jezelf onder ogen te komen en uit te durven spreken dat iets niet gaat. Met deze eerlijkheid bescherm je zowel jezelf als de groep.
Eerlijk zijn naar jezelf is een emotioneel proces. In de aanblik naar jezelf kom je dan tot nieuwe belevingen en ervaringen. Dat maakt wat los. Je kan dat niet zonder er iets bij te voelen of te denken. Emoties zoals blijheid, verdriet, angst, eenzaamheid of boosheid komen los.
Zo leidt de waarneming van jezelf ertoe dat je een verhouding kan aangaan met wat je onder ogen komt. Zo’n verhouding impliceert een ‘ja’ of een ‘nee’. Soms met een toestemming, soms met een afwijzing. Sommige dingen geef je de ruimte en laat je er gewoon zijn, andere wil je misschien stoppen.
Onthoud dus dat alles wat in jezelf omgaat, je zowel kan uiten als gewoon kan bekijken of waarnemen. Dit gaat niet vanzelf. Een gedachte denken aan de ene kant en waarnemen hoe je die gedachte beleeft aan de andere kant, zijn twee kanten van dezelfde medaille. Jezelf in de spiegel aankijken, jezelf kwetsbaar opstellen maakt datgene wat je beleeft sowieso compleet.
Kijken naar jezelf kan dan weliswaar niet zo gemakkelijk zijn, maar is zeker niet onmogelijk. Je innerlijke vrijheid en flexibiliteit hangen direct samen met je vermogen om aan de ene kant ergens helemaal in op te kunnen gaan en je er anderzijds tegenover op te kunnen stellen. Je wordt dan niet meer zozeer geleid door wat er in je omgaat. Je blijft kalm onder de situatie, in plaats van dat je erin wordt meegesleept.
Er ontstaat ruimte tussen jezelf en de betreffende gedachte of gevoelens. Hierdoor ontstaan altijd nieuwe mogelijkheden vanuit je eigen KRACHT.
Als er een geloof is die bergen kan verzetten, dan is het een geloof in je EIGEN KRACHT.