Ook ik heb gevoelens maar ik snooze

Weet jij wat je voelt? Voel jij wat je weet? Het lijkt soms comfortabel om langs je emoties heen te leven. Gewoon lekker wegstoppen, negeren en vooral met je hoofd rationeel maken. Leven vanuit je overlevingsstrategieën, leven allesbehalve vanuit je hart. Iedere keer die snooze knop indrukken. Geef je echter wel aandacht en ruimte voor je gevoelens en emoties, dan lucht dat op. Dan voel je weer, dan ben je echt wakker!

Onaangename gevoelens wegdrukken, het lijkt soms aanlokkelijk. Maar gevoelens zijn als een alarmknop die blijft afgaan totdat je hem stopt. Snoozen helpt dan niet. Je denkt het even te parkeren, je gevoelens blijven toch terugkomen, ze blijven aandacht van je vragen en ze willen dat ernaar geluisterd wordt. Soms komen ze op als een vaag beeld, een geluid, een onderbuikgevoel, een smaak of een geur om te laten weten dat er iets niet klopt. Je gaat dan piekeren of malen, het geeft kleine irritaties, het brengt onrust, het maakt je zenuwachtig, of het lijkt als een depressieve klacht. Je bent toch niet gek?

Al vroegtijdig tijdens initiële opleidingen wordt er binnen de hoog-risico beroepen nog altijd geroepen, ‘emoties bestaan niet’ of ‘gevoel is maar een emotie, negeren, rammen met je kadaver’. Je gaat daar als rekruut ook echt in geloven en ook naar leven. Voor een deel lijkt deze strategie je te helpen op het moment dat je voor extreme omstandigheden komt te staan. Denk hierbij aan de politieagent die in de ochtend afscheid neemt van zijn of haar partner en of kinderen. En vervolgens in de avond weer terugkomt met twee reanimaties op zijn of haar naam. Getuige geweest van een ophanging waarna blootgesteld te zijn aan geweld vanuit een onder invloed zijnde persoon. In de middag nog een prachtige voorlichting gegeven op een school en ambassadeur geweest voor je prachtige beroep. Wat een dynamiek, schakel maar lekker uit je gevoel.

Ook ik heb mijn triggers, geluiden die me direct weer op scherp zetten of bepaalde geuren. Zo wilde ik toch vooral maar niet meer op vakantie naar de Balkan. Nog altijd vrees voor de angstgeuren van het zweet van de lokale bevolking. In de operaties en missies die ik heb uitgevoerd als operator en ook als leidinggevende heb ik altijd beweerd dat het me heeft gediend dat ik mijn emoties en gevoelens kon uitschakelen.

Hoe kon ik anders mezelf en mijn collega’s zover krijgen om slachtoffers, kinderen, vrouwen en mannen in de meest extreme omstandigheden aan te pakken, te bergen maar gelukkig ook te redden of te helpen. Dat klopt zeker voor die momenten waarop direct gehandeld moet worden. Geen tijd om stil te staan bij je eigen gevoel. Toch weet ik dat in misschien wel 85% van alle ervaringen die ik heb gehad, mijn onderbuikgevoel, mijn intuïtie, mij door de situatie heen geleid heeft.

Maar zelfs die signalen sloeg ik naderhand rationeel weg alsof het er nooit geweest was. Ik ben nu inmiddels ruim 30 jaar werkzaam binnen die hoog-risico sector en heb eigenlijk pas sinds 3 jaar het besef dat ook mijn gevoel ertoe doet. Dat ik met de kennis van nu, in de context van toen, als militair en leidinggevende vele malen krachtiger zou zijn geweest.

Dat uitschakelen van emoties en of gevoelens is een patroon welke ik in mijn coaching van mannen en vrouwen binnen de hoog-risico beroepen veel herken en ook terug hoor in hun verhalen. Hun roep om er te mogen zijn of om zichtbaar te zijn werd weggeslagen door gebrek aan empathie, tijd of onmacht vanuit het gezin van herkomst. En let wel, dit is vrijwel nooit vanuit ouders of opvoeders, te verwijten bewust gedrag. Dat weet ik nu ook als vader van 2 prachtige dochters, ook zij zullen op enig moment beseffen dat mijn vrouw en ik bepaalde zaken anders hadden kunnen aanpakken.

Dat te beseffen brengt me ook op het punt dat ik nog steeds met regelmaat te weinig bewust leef. Ik heb al vanaf jong in mijn jeugd mijn emoties en gevoelens opzijgezet en ben me vooral gaan richten op mijn omgeving. Vrienden helpen en een druk, uitdagend en spannend jongensboek ontwikkelen. Opleiding na opleiding volgen, nog meer prestatiedrang om me vooral maar gezien te voelen. Overcompenseren ten top. Heb ik die ervaringen werkelijk beleefd? Heb ik die momenten werkelijk gevoeld, tot in mijn poriën? Heb ik ze werkelijk met aandacht beleefd en kon ik ze daarna ook weer eenvoudig oproepen vanuit mijn geheugen?

In mijn werk als coach, trainer en vertrouwenspersoon ben ik heel goed in staat om een veilige omgeving te bieden. Een luisterend oor te bieden, begrip te hebben voor situaties en of gedragingen. Ik heb immers ook zelf met mijn poten in de klei gestaan. Dat maakt me krachtig en temeer omdat ik ook heel goed in energie mee kan voelen bij de ander, dat evolueert zich overigens enorm.

Ik voel meer en meer energie en een vorm van spiritualiteit. Wellicht was ik altijd al hoog gevoelig? Het maakt me alleen verdrietig te beseffen dat ik nu op 50-jarige leeftijd, een prachtig jongensboek heb gecreëerd maar nog steeds met regelmaat mezelf in de arm moet knijpen om meer met aandacht naar mijn eigen gevoel te luisteren en met oprechte en werkelijke aandacht bij mijn vrouw en kinderen te zijn.

Er ontglipt me vanuit mijn aangeleerde overlevingsstrategie, mijn gevoelens uit te schakelen, nog te veel in dit mooie leven. Ik kan gelukkig wel met regelmaat tranen laten door dit te beseffen waardoor ik dan ook weet dat ik goed op weg ben. Daar waar ik zo goed in staat ben om anderen te helpen, al vanaf mijn 6e jaar, het levert me veel positieve energie op, het zorgt voor mooie verbindingen.

En toch op het moment dat ik die mooie ervaringen met coachies, trainees of anderen beleef. Op die momenten dat het er echt toe doet, de ervaringen met mijn vrouw en kinderen en familie, dan zou ik zo graag wensen dat ik die verdomde snooze knop niet meer had. Dat ik de pijn, de angst, de eenzaamheid, het verdriet, de vreugde, de euforie, de warme, de liefde echt kon ervaren en echt kon voelen. Dat ik kon vertragen, dat ik de gevoelens kon delen vanuit mezelf en niet meer alleen vanuit de ander. Niet meer terug in die aangeleerde overlevingsstrategie.

Ik ben goed op weg en ik weet wel hoe maar wanneer ben ik echt verlost en ga ik voor altijd echt leven? Hoeveel mooie momenten dien ik nog te draaien als coach, trainer en vertrouwenspersoon om de anderen effectief te helpen maar daarbij ook voor mezelf te leren voelen en te spiegelen zodat ik het ook echt voel. Ik wil dit blijven doen tot mijn 96e, het geeft me dan ook veel energie en voldoening. Maar hoeveel signalen heb ik nog in snooze te zetten voordat ik echt wakker word?

• Ik leer anderen loslaten, dat heb ik zelf ook te doen.

• Ik leer anderen accepteren i.p.v. te vechten, dat heb ik zelf ook te doen.

• Ik leer anderen de controle los te laten, dat heb ik zelf ook te doen.

• Ik leer anderen te leven vanuit hun hart, dat heb ik zelf ook te doen.

• Ik leer anderen wakker te worden, dat heb ik zelf ook te doen.

‘Hoop is de droom van iemand die wakker is.’ Aristoteles

twan@gewoontwan.nl